(Minghui.org) 2023 Çin Yeni Yılı 22 Ocak'a denk geliyor ve birçok kişi bunun Tavşan yılı olduğunu biliyor. Burada bununla ilgili bazı ilginç gerçekleri tartışmak istiyoruz.
Çin zodyak sisteminin iki ana bileşeni vardır, tian gan (Cennetsel Kökler) ve di zhi (Dünyasal Dallar). 10 Cennetsel Kök, Beş Elementle, yani jia ve yi (odun), bing ve di (ateş), wu ve ji (toprak), geng ve xin (metal) ve ren ve gui (su) ile ilişkilidir. 12 Dünyasal Dal, 12 hayvana karşılık gelir, yani zi (sıçan), chou (öküz), yin (kaplan), mao (tavşan), chen (ejderha),si (yılan), wu (at), wei (keçi), shen (maymun), sen (horoz), xu (köpek) ve hai (domuz). Ek olarak, her gövde veya dal da yin veya yang'a aittir, tek olanlar yang ve çift olanlar yin olarak.
Tablo 1. Cennetsel Kökler (tian gan) ve Dünyasal Dallar (di zhi) Tablosu
Bir Cennetsel Kök ve bir Dünyasal Dalın birleşimi bir yılı temsil edecek bir çift oluşturacaktı. jia zi (ilk Cennetsel Kök ve ilk Dünyasal Dal) ile başlayıp gui hai (son Cennetsel Kök ve son Dünyasal Dal) ile biten, seksajener döngü olarak adlandırılan her 60 yılda bir tekrarlanır.
2023 yılı gui mao , döngüde 40. dönemdir. Beş Elementten gelen su ve ilgili hayvandan gelen tavşan ile 2023, Su Tavşanı veya Kara Tavşan yılı olarak da bilinir.
Kara Tavşan Yılı ile ilgili çok sayıda atasözü vardır.
"Kara tavşan para vermeye gelir ama öküz bile yerinden kalkamaz" ve
"Kara tavşan para getirir, çift yay buğdayı yakacak odun yapar."
Peki, bunlar ne anlama geliyorlar?
Güneş, Ay ve Ay-Güneş Takvimleri
Bu soruyu yanıtlamadan önce bir adım geriye giderek Çin takvimini anlamamız gerekiyor. Bu dünyada üç tür takvim vardır: güneş, ay ve ay-güneş. Güneş takvimi, bir yılı tanımlamak için dünyanın güneşe göre konumunu kullanır. Dünya her 365.242199 günde bir güneşin etrafında döndüğünden, 365 gün, mevcut Batı takvimindeki farkı telafi etmek için kabaca her dört yılda bir artık yıl ile bir yıl olarak kabul edilir.
Ay takvimi, bir ayı tanımlamak için ayın döngüsünü (veya yeni, dolunay ve hilalin ay evrelerini) kullanır. Her döngü 29.5306 gün olduğundan, ayda 29 veya 30 gün değişse bile, 12 ayda yalnızca 354.3672 gündür. Bu, 365.242199 güneş yılından 10.875 gün daha kısadır. Ay takviminin kendine göre faydaları vardır. Örneğin, ayın evrelerinin insan fizyolojisi, psikolojisi ve toplumu ile bağlantılı olduğu bilinmektedir. Yıl tanımıyla (güneşin etrafında dönen dünya döngüsü) tutarsızlığı nedeniyle, çok az ülke rahatsızlık nedeniyle bu kadar katı ay takvimini benimsiyor.
Antik Çin'deki insanlar bu ikilemi fark ettiler ve bir ay-güneş takvimi sistemini benimsediler. Kısaca, bir yıl hala dünyanın güneş etrafındaki dönüşü ile tanımlanır ve bir ay, ayın evreleri ile tanımlanır. Cennet, dünya ve insanlığın uyumunu korurken tutarsızlığı gidermek için gerektiği şekilde artık aylar eklenir.
Cennetsel Kökler, Dünyevi Dallar sistemi ve altmışlık döngüsü yaklaşık 5.000 yıl önce Sarı İmparator döneminde belirlendi. Ancak daha fazla soru kaldı. Güneş ve ay döngüleri arasında 10.875 günlük bir farkla, artık ay yaklaşık üç yılda bir veya pratik bir kural olarak beş yılda iki kez gerçekleşir. Ama hangi ay fazladan ay olarak eklenmeli?
Güneş Terimleri
Bu soru, Çin ay-güneş takviminin jie qi (güneş terimi) adı verilen başka bir bileşeniyle ilgilidir. Temel olarak, her yılın dört mevsimi (ilkbahar, yaz, sonbahar ve kış) olduğunu ve çeşitli zamanlarda giyimden gıdaya, tarımdan daha birçok farklı aktiviteye sahip olduğunu biliyoruz. Bunları takvime dahil etmenin bir yolu var mı? Çözüm jie qi'dir (güneş terimi).
Dünya her yıl 360 derecelik bir daire içinde güneşin etrafında döner. Aralarında 15 derece olan 24 bölüme ayrılabilir. Bu, sezon başına 6 güneş dönemi veya Batı ayı başına iki güneş dönemi anlamına gelir. Her dönem için yılın zamanını, hava durumunu (hem gökte hem de yeryüzünde), karada ne yapılması gerektiğini ve Kuzey Yarımküre'nin çoğu bölgesinde planlama için daha fazlasını açıklayan özel terimler verilmiştir.
Tablo 2. Çin takviminde Güneş Terimleri (jie qi)
Karmaşıklığına rağmen, yukarıdaki Tablo 2'de görüldüğü gibi, jie qi sistemi (güneş terimi) 2.000 yıl önce Han Hanedanlığı döneminde tamamen kurulmuştur. Tablo 2'de görüldüğü gibi, diğer birçok şey gibi, güneş terimlerinin her biri aynı zamanda yin veya yang'a aittir, tek olanlar yang ve çift olanlar yin olarak belirtilmiştir. Bir ayın sadece yang güneş terimi varsa, yin olana sahip değilse, önceki aya eklenen tek sayı, onun artık ay olacağına karar verir.
Örneğin, 22 Ocak'taki 2023 Çin Yeni Yılı'ndan sonra (Batı güneş takvimi, aşağıdakiyle aynıdır), li chun ve gu yu Çin Ocak'ının yanı sıra Çin Şubat'ında jing zhe ve chun fen'dir. Ancak sonraki ay yalnızca qing ming'e sahiptir, bu nedenle Çin Martı başlamadan önce artık ay (Çin Şubatı) olur.
Artık Şubat nispeten nadirdir, örneğin 1985, 2004 ve 2023'te her 19 yılda bir gerçekleşir. Uzunluğu nedeniyle (13 ayda 384 gün), 2023 Çin yılı iki li chun'a (İlkbaharın Başlangıcı) sahipken, sonraki 2024'te li chun yoktur.
Artık Şubat ile ilgili çeşitli atasözleri vardır. Örneğin,
“Artık Şubat sıçramasında çift bahar, ilkbahar soğuğu ve sonbahar kuraklığı getirir” ve
"Yılda iki pınar çıkan toprağa altın gözüyle bakılır."
Di Mu Jing (Toprak Ana Sutra), gui mao yılı ile ilgili aşağıdaki açıklamaya sahiptir,
“Gui mao yılında mutluluk ve hüzün karışıktır;
İlkbahar ve yaz aylarında bol yağış ve dolu, ardından sonbaharda kuraklık görülür.
Yan ve Zhao Bölgesi'nde (Kuzey Çin) dut ve kenevir (giyim için) iyi yetişir,
Wu ülkesi (Yangtze Nehri'nin aşağısı) pirinç hasadının tadını çıkarırken.
Birçok insan vebalı hayvanlardan hasta,
ve boş dut dallarında ipekböcekleri için yaprak yoktur.
İpekböceği kadınları, sepetlerini gözyaşları içinde tutarak ortalıkta koşuştururlar:
sıkı çalışmadan elde edilen ipek hasadı, sonunda çok az ürün geri dönüş ile sonuçlanır.”
Özel Bir Dönem
Bu yazının başında yer alan Kara Tavşan Yılı ile ilgili atasözleri ile birlikte, yakın gelecekte pek çok belirsizlik olduğu görülüyor. Çin vatandaşları da dahil olmak üzere birçok insanın artık eskisinden daha zengin olduğu ve hatta kendilerini maddi mülklere kaptırdığı doğru.
Ancak yeterli ahlaki temel olmadan, kuraklık, soğuk, veba, durgunluk ve diğerleri gibi felaketler sırasında tüm sıkı çalışmalar boşuna olabilir. Bu dünyada etrafa bakıldığında, Çin Komünist Partisinin (ÇKP), üç yıldır süren salgının ve Çin'deki son COVID tsunamisinin vahşeti ve yalanları, çok ihtiyaç duyulan yansıma için uyarılar olabilir.
Kültürler boyunca, insanlık sağlık ve mutluluğun peşinde olmuştur. Bununla birlikte, kısa vadeli zenginlik mutlaka güvenlik, refah ve uzun vadeli istikrar anlamına gelmez. Ancak ahlaki değerlere sahip çıkarak, vicdanımıza göre hareket ederek ve ÇKP gibi totaliter rejimleri reddederek binlerce yıllık medeniyeti devam ettirebilir ve gelecek nesillere pişmanlık duymadan aktarabiliriz.
Bu makalede ifade edilen görüşler, yazarın kendi görüşlerini veya anlayışlarını temsil eder. Bu web sitesinde yayınlanan tüm içeriğin telif hakkı Minghui.org'a aittir. Minghui, çevrimiçi içeriğinin derlemelerini düzenli olarak ve özel günlerde yayınlamaktadır.