Huainanzi (Çince: 淮南子), Han Hanedanlığından antik bir Çin metninin, 41. bölümünde şöyle söylenir, “Saygılı bir kişi sahip olduklarını korur, ve sahip olmadıklarının peşinden koşmaz. Eğer bir kişi sahip olmadıklarının peşinden koşarsa, o zaman sahip oldukları kaybolacaktır. Eğer bir kişi sahip olduğunu geliştirirse, o zaman kişinin istediği de doğal olarak ortaya çıkacaktır.”

Yukarıdaki açıklamalar şu şekilde yorumlanabilir: Saygılı bir kişi erdemini korur, ve kendisine ait olmayan bir şeyi istemez. Her kim açgözlüyse eninde sonunda sahip olduklarını kaybedecektir, çünkü açgözlülük ve peşinden koşmak nimet getirmez. Kanunları çiğneyen ve rüşvet alan biri nimetlerini kaybedecektir. Eğer bir kişi erdem geliştirirse, bununla birlikte, istediği ne ise doğal bir şekilde gelecektir, çünkü erdem muazzam bilgeliğe sahiptir ve nimetlere dönüşebilir.

Antik Çin inançlarını resmeden üç kısa hikaye bunu takip eder. Her biri; uzun vadede felaketlerden kaçınmayla ve nimetler elde etmeyle sonuçlanan, açgözlülüğü bırakmanın ve erdem geliştirmenin önemini gösterir.

Kahin Dou Qie

Tang Hanedanlığı döneminde yazılmış antik bir Çin kitabı olan Qunshu Digest, Savaşan Devletler Dönemi’nin İlkbahar ve Güz Dönemi’nde olan bir hikayeyi anlatır. Hikaye, Dou Qie’nin açgözlülüğü terketmenin önemine nasıl baktığını anlatır.

Chu Eyaletinin memuru olan Dou Qie, eyaletin lingyin’i olan Zi Chang ile bir konuşma yapar. Lingyin, o zamanlar bir memurun alabileceği en yüksek rütbedir ve bugünkü Başbakan’a eşittir.

Zi Chang, birikimler ve atlar hakkında soruşturma yapıyordu. Eve dönerken, Duo Qie geç kardeşine, “Chu Eyaleti düşecek çünkü Lingyin felaketlerden kaçamaz. Lingyin’i ziyaret ettiğimde, maddesel şeyler hakkında soruşturuyordu ve  aç bir kurt gibi görünüyordu. Korkarım ki Chu Eyaleti düşmeye mahkum.”

Dou Qie, sonra Zi Wen hakkında konuştu, Zi Chang’ın atalarından biri, “Zi Wen, lingyin görevini üç kere bıraktı ve asla hiç birikimi olmadı, çünkü insanların ihtiyaçlarını dikkate alıyordu. Ne zaman Chu Eyaletinin Kralı Cheng ona normal maaşından daha yüksek bir maaş teklif ettiğinde, o almayı reddediyordu. Kral Cheng maaşına zam yapmayı konuşmayı kesene kadar geri dönmüyordu.

Birisi Zi Wen’e sordu, “İnsanlar hayatta servet ve zenginlik peşinde koşuyorlar, ama sen bunlardan uzak duruyorsun. Neden?” O karşılık verdi, “Devlet memurları sıradan insanları korumalıdırlar. Şimdi, çoğu insan yoksul. Eğer ben zenginlik peşinde koşar ve kazanırsam, o zaman kazandığım aslında başkalarından alınmış olacaktır. Eğer bunu yapsaydım, o zaman acı çekerdim. Bu nedenle, ben bunu ölümden sakınmak için yapıyorum, zenginlikten sakınmak için değil.” Kral Zhuang döneminde Ruo’ao sülalesi bu nedenle öldü. Diğer yandan Wen’in sülalesi devam ediyor çünkü onlar iyi memurlar. Bu insanları önceliği olarak görmesinden ve kendi zenginliğini ikinci plana atmasından dolayı değil miydi?

Fakat, durum değişti, Dou Qie’nin söylediği gibi, “Bugün, Zi Chang’ın (Zi Wen’in soyundan gelen ve Kran Chu’nun asistanı) itibarı Chu Eyaleti boyunca kötü. Duvarlar bölgenin etrafını sarmış. İnsanların yiyecek yemeği yok ve çoğu açlıktan ölmek üzere. Zi Chang onları önemsemiyor, fakat bunun yerine, zenginlik ve servet biriktiriyor. İnsanlar onun hakkında şikayet etmeyi durdurmadı. Zenginlik kazandıkça, daha derin nefret ve şikayetler oluştu! Chu Eyaleti son nefesine yakın değil mi?”

Bir yıl sonra, Wu Eyaleti ve Chu Eyaleti arasındaki Baiju Duvarı yıkıldı. Chu Eyaleti yenildi. Zi Chang, Zheng Eyaletine kaçtı ve Kral Zhao, Sui Eyaletine kaçtı.

Açgözlülükten Sakınmak: Tang Hanedanlığının İmparatoru Taizong Adamlarını Yetiştirir

Tang Hanedanlığında yazılan bir kitap, Znehguan Politik Derleme, Tang İmparatoru Taizong’un adamlarına açgözlülükle hareket etmemenin önemini anlattığı bir hikaye içerir.

Adamlarına, “Eğer bir kişi parlak bir inciye sahipse, onu kesinlikle bir servet olarak sayacaktır. Eğer onu serçeleri vurmak için kullanırsa, bu yazık olacaktır. Dahası, kişinin hayatı parlak bir inciden daha değerlidir.” dedi.

“Eğer bir memur kanunları unutursa ve her ne şekilde olursa olsun rüşvet kabul ederse, o zaman yaşamını hak etmez, bir kişinin vücudu dışında olan parlak inci bile, serçeleri vurmak için kullanılmamalıdır, çok değerli olan kişinin hayatı ise söz konusu bile olamaz. Nasıl onu zenginlik ve maddesel şeyler elde etmek için kullanabiliriz? Eğer sadık ve dürüst kalmak için büyük çaba sarf ederseniz, ilçe ve insanlar için iyi şeyler yapın, o zaman terfi edersiniz. Fakat eğer refah peşinde koşar ve rüşvet kabul ederseniz, o zaman bir kez davranışınız keşfedildiğinde, hayatınız tehlikede olacaktır.”

“Bu aynı zamanda imparator için de geçerlidir. Eğer duygularına ve rahatına düşkünlük gösterirse, insanların ağır iş yapmalarını talep ederse, sadece dar görüşlü memurlara inanırsa, sadık ve dürüst memurlardan uzak durursa ve bunun gibi şeyler. Eğer bu bahsedilenlerden biri ile etkileşime girerse, hanedanlık nasıl devam edebilir? Sui Hanedanlığının İmparatoru Yang lüks içinde yaşadı, aynı zamanda kendisini saygı değer bir insan olarak görüyordu. Sonunda, sıradan bir insanın elinde öldü.” İmparator Taizong adamlarına sonraki yıl da açgözlülük hakkında konuştu, “Söylediğim gibi açgözlü bir insan zenginliğe nasıl değer vereceğini bilmez. Örneğin kazancı oldukça kayda değer olan üst düzey bir memuru ele alın. Eğer rüşvet kabul ederse, ve bu öğrenilirse, sadece rütbesini kaybetmekle kalmayacak, aynı zamanda mallarına da el konacak. O zaman zenginliğin değerini biliyor mu?”

Başka bir zaman, İmparator Taizong, Gongyixiu hakkında konuştu, Lu Eyaletinde Savaşan Devletler Dönemi’nin İlkbahar ve Güz Dönemi’nde üst düzey bir memurdu. “Gongyixiu balığa bayılırdı, fakat başkalarından asla balık kabul etmezdi. Eğer bir lord açgözlü ise, ilçesini kaybederdi. Eğer hizmetkarlar açgözlü ise, erken ölürlerdi.

“Konfüçyanizm’den ünlü bir kitap olan, Song’ların Kitabı, eğer bir kişi açgözlüyse, o birçok insana zarar getirecektir der. Bu gerçekten doğru.”

Taizong adamlarına, “Qin Eyaletinin Kralı Hui, Shu Eyalatine karşı savaşa gitmeyi planladı, fakat Shu Eyaletine gidecek yolu bilmiyordu. Sonra beş taş öküz yaptı ve taş öküzlerine arkasına altın koydı. Shu Eyaletinden insanlar altını gördüğünde, öküzün altın üretebileceğine inandı. Shu Eyaleti Kralı beş güçlü adamı taş öküzü Shu Eyaletine çekmeleri için gönderdi, böylece Shu Eyaletinin yolu ortaya çıkmış oldu. Qin Eyaleti askerleri izi takip ederek Shu Eyaletini yenilgiye uğrattı.”

Taizong başka bir örnek vererek konuşmasına devam etti, “Tian Yannian, Han Hanedanlığından Sinong (bugünkü başbakana eşit seviyede olan üst düzey memura verilen isim), 30 milyon rüşvet aldı. Sonunda kendi eliyle öldü.”


İmparator Taizong, memurlarına açgözlülüğe dikkat etmelerini söyledi. “Bir kişinin açgözlü olarak sefil olmasına dair birçok hikaye var. Shu Eyaleti Kralı ve Tian Yannian’ın hikayesinden ibret alın.”

General Guo Ziyi, Açgözlülüğü Terkederek Barışı Sağlar ve Alçak gönüllülüğü Korur

Guo Ziyi (M.S. 697-781), Tang Hanedanlığında ünlü bir generaldi. Guo Ziyi kapısında hiçbir korumanın durmasına izin vermezdi. Soylu adamdan ortalama bir insana ve küçük iş adamına kadar, herkes, Guo’nun evine gelip gidebilirdi ve kimse onları durdurmazdı. Herkes Guo’nun aile meselelerini bilirdi, ne kadar büyük ya da küçük olursa olsun. Örneğin birisi, “Oğulları su taşıyıp bahçeyi sulamak zorunda. Sıradan hizmetkarlar ve köleler gibi görünüyorlar.” Bu Guo’nun ailesi tarafından gizlenen bir şey olmadığı anlamına geliyordu.

Guo Ziyi’nin çocukları onu yollarını değiştirmesi için ikna etmeye çalıştılar. Guo onların teklifini reddetti. Çocuklar ağlayarak, “Senin erdemin var, fakat kendine saygı duymuyorsun. Bütün insanlar, zengin ya da yoksul olmaksızın, senin koruman altında. İnanıyoruz ki Yi Yin veya Huo Guang, Han Hanedanlığındaki üst düzey memurlar bile, bu kadar açık ve şeffaf değillerdi. Fakat, biz senin yüzünden acı hissediyoruz.”

Guo gülümsedi ve, “Bu düşündüğünüz gibi değil. Ben 500 ata ve devlet tarafından desteklenen 1.000 insana sahibim. Birçok insan kıskanıyor ve hakkımda kötü sözler söylüyor. Eğer kapımızı sıkıcı kapatırsak, dış dünya ile ayrılan bağlantımız sonrasında bir kişi bile hakkımda kötü sözler söylese ve sadık olmadığımla ilgili şikayet ederse, bu bana zarar vermek isteyenler için çok kolay olacaktı. Sonra bütün ailem öldürülürdü. Pişman olmak için çok geç olurdu. Şimdi, tüm kapılar açık, ve kimse hakkımda kötü söz söyleyemez. Bu nedenle bu şekilde yaşıyorum.” dedi.

Hain saltanat memurları ailesini gözlemlemek için casuslar yolladı, fakat elleri boş döndüler. Sonunda, çocukları da ikna oldu.

Guo Ziyi, 20 yıllık generalliği boyunca Tang Hanedanlığının devam etmesinde etkili bir rol oynadı. Gücü vardı, ve saltanatta ona karşı olacak bir şey bulacak bir yetkili yoktu. Çok erdem biriktirdi, ve imparator onun hiçbir yanlışından şüphelenmedi. Hain saltanat memurları ona birçok kez zarar vermeye çalıştı, fakat başarılı olamadılar.

Öldüğünde soylu ve zengindi. Refah içindeki nesli barış içinde ve keyifli bir hayat sürdüler. Bu onun ilçesine sadakati, açgözlülüğü reddetmesi, mütevazi, alçak gönüllü ve cömert olması sayesinde oldu.

Açgözlülük Dünyayı Yönlendiriyor

İnsanoğlu çok açgözlü. Bir kişi sınırsızca arzularına boyun eğerse, o kişi sadece aşağı batar ve tekrar yükselmesi mümkün olmaz. Nimetler ve erdem onu es geçer, ve felaketler onun başına gelir.

Buna karşılık, eğer bir kişi kalbini geliştirirse, iyi şeyler yaparsa, açgözlülüğü terkederse ve yanılgı içinde yaşamazsa, erdem biriktirir. Peşinde koşmadan doğal yolla kazanır. Buna bilge olmak denir.

Eskilerin dediği gibi, “Eğer bir kişi nazikse, nimetler henüz gelmese bile felaketler ondan uzak duracaktır. Eğer bir kişi kötüyse, o kişi nimetler kazanamayacak ve felaketlerle yüzleşmek zorunda kalacaktır.”

Açgözlülüğü terketmek ve erdem geliştirmek gerçekten insanların felaketlerden uzak kalmasına ve nimetler kazanmalarına yardımcı olabilir. Bunu derinlemesine düşünmeli ve tetikte olmalıyız.

1-Qunshu Digest,Tang Hanedanlığının Geleneksel Kitabından;
2. Zhenguan Political Digest, Tang Hanedanlığının Geleneksel Kitabından;
3. Muhteşem Ming Hanedanlığının Kodu kitabından uyarlanmıştır.

Çince metin: Çince Metin İçin tıklayınız