Çin Komünist Partisinin Salgın Sırasında Sorumluluktan Kaçınma Taktikleri

Devam eden Coronavirüs pandemisi, Aralık 2019'da Çin'in Wuhan Şehrinde başladı. Çin Komünist Partisi (ÇKP) tarafından örtbas ardından altı kıtada 80'den fazla ülkeye yayıldı.

İlk hastanın 1 Aralık 2019'da hastaneye yatırılması ile 23 Ocak 2020'de Wuhan'ın kilitlenmesi arasında belediye yetkilileri, ilk hastanın 10'dan fazla sağlık çalışanına enfeksiyon bulaştırdıktan ve bazı hastalar virüsü tüm ailelerine yaydıktan sonra bile, hastalığın bulaşıcı olmadığını ve “önlenebilir ve kontrol edilebilir” olduğunu iddia ederek halkı sürekli olarak bilgilendirdi. Yetkililer, salgının farkındalığını arttırdığı için sekiz hekimi ve diğer vatandaşları bile cezalandırdı.

Bu tür örtbaslar ve yanlış bilgiler, Wuhan'ın kilitlenmesinden sonra da devam etti. Washington DC merkezli kar amacı gütmeyen bir kuruluş olan Çin İnsan Hakları Savunucularına göre, Çinli yetkililer sadece 22-28 Ocak tarihleri arasında en az 325 kişiyi tutukladı. Çoğu "söylentileri yaymak", "panik yaratmak" veya "sosyal düzeni bozmaya çalışmakla" suçlandı.

Hastalık Çin'e ve diğer ülkelere yayılmaya devam ettikçe, yetkililer birbirlerini suçladı ve sorumluluktan kaçtı. Halk, Wuhan hükümetini etkili önlemler almadığı için eleştirdiğinde, Wuhan yetkilileri Belediye Başkanı Zhou Xianwang'ın Aralık ayında ulusal sağlık kurumuna bilgi verdiğini söyledi. Öte yandan üst düzey ÇKP lideri Xi Jinping, 7 Ocak'ta salgın kontrol ve önleme konusunda talimatlar verdiğini söyledi.

Şeffaflık eksikliği ÇKP'nin kendini koruma ve hayatta kalma ideolojisinde yatmaktadır. CCDC baş epidemiyoloğu Zeng Guang, Global Times'a ÇKP yetkililerinin siyasi faktörleri, sosyal istikrarı ve ekonomik sorunları göz önünde bulundurmaları gerektiğini ve bilim insanlarının görüşlerinin “karar verme temellerinin yalnızca bir parçası” olduğunu söyledi. Bu ÇKP'nin salgın kontrol stratejilerini açıklamaktadır. Yani siyaset en yüksek önceliğe sahip, bunu istikrar ve ekonomi takip ediyor. Öte yandan, insan yaşamının bu faktörlere kıyasla çok az önemi olduğu görülmektedir.

Bu rapor ÇKP'nin Coronavirüsün Çin'in ve dünyanın dört bir yanındaki kontrol dışı yayılmasında ki sorumluluğu azaltmak için kullandığı birkaç taktiği tartışıyor. Bu taktikler şunları içermektedir: Salgındaki gerçek verilerin örtülmesi ve imha edilmesi; kamu öfkesini yönlendirmek ve ABD'yi salgını başlatmak adına suçlamak; propaganda makinesini, her şeyin kontrol altında olduğuna inanmaları için insanları yanıltmak için arttırmak; kurbanları hükümetin en çok yardımına ihtiyaç duyduklarında terk etmek ve olanları dış kaynaklara duyuranları susturmak.

Salgın Üzerindeki Gerçek Verileri Örtbas Etmek ve Yok Etmek

Wuhan ve diğer şehirlerin kilitlenmesinden bu yana, yetkililer enfekte hastaların sayısını ve ölümlerini günlük olarak güncelliyor. Genel kamu rakamları güvenilir verileri dikkate alırken, uzmanlar doğruluklarından şüphe ediyorlar. Imperial Üniversitesinde bir halk sağlığı uzmanı olan Profesör Neil Ferguson, 26 Ocak 2020'de yaptığı açıklamada, “en iyi tahmininin”, yetkililer o sırada yalnızca 2.000 onaylanmış vaka beyan etmesine rağmen virüsün bulaştığı 100.000 kişi olduğunu söyledi.

Ferguson’un ekibi hastalığı Dünya Sağlık Örgütü için modelledi ve virüsün üreme oranı 2.5-3 olduğunu tahmin etti, yani enfekte olan her insanın potansiyel olarak üç kişiye kadar bulaştıracağı anlamına geliyor. “Şu andaki en iyi tahminim belki 100.000 vaka, ancak 30.000 ile 200.000 arasında da olabilir. Neredeyse kesinlikle on binlerce insana bulaştı" dedi.

Hubei Eyaleti, Xiaogan Şehrindeki Hubei Havacılık ve Uzay Hastanesi'nden bir doktor olan Hu Dianbo, 24 Ocak'ta Wuhan'daki çalışma arkadaşlarının da 100.000'den fazla hasta olduğunu tahmin ettiğini yazdı.

Bu yüksek sayılar kremasyondan elde edilen verilerle de tutarlıdır. China Central TV'nin (CCTV) eski bir sunucusu olan Li Zehua, Coronavirüs salgını araştırmak için 16 Şubat'ta Wuhan'a gitti. Resmi verilere göre, Wuhan'daki Coronavirüs ile ilişkili olmayan ortalama ölümlerin sayısı günde 137'dir ve şehirde toplam 74 ceset yakma fırını var. Li, her bir fırının günde ortalama 1.85 (= 137/74) ceset yakacağını hesapladı.

Ölen Coronavirüs hastalarının bedenlerini idare etmek için şehirde belirlenmiş krematoryum olan Hankou krematoryum, normalde Coronavirüs dışı ölümlerden ölen 56 kişinin (= 30 * 1.85) vücudunu işleyecek 30 fırına sahiptir.

Li ayrıca, araştırması sırasında ortalama Coronavirüs ölüm sayısının her gün 40 olduğunu öğrendi. Hankou Krematoryum’un günlük iş yükünün 96 (= 56 + 40) cesede sahip olacağını, her fırının kremasyon için yaklaşık bir saat sürdüğü göz önüne alındığında, 30 fırını bitirmek için 3.2 saat süreceğini belirtti (not: 3.2 * 30 * 1 = 96). Bununla birlikte, Li, Hankou Krematoryum ve diğer birkaç krematoryumun insanları durmaksızın işe aldığını öğrendi. Hankou Krematoryum’un fırınlarını günde sekiz saat çalıştırdığı varsayılarak, resmi verilerden elde edilen 96 rakamdan çok daha fazla 240 (= 30 * 8) cesedi ele aldıkları anlamına gelir.

Şubat ayının ortalarında, Wuhan'a yaklaşık 40 mobil fırın gönderildi. Wuhan'da yaşayan Zhou'ya göre, bu kamyonlar “çöp ve hayvan vücutlarını işlemek” olarak tanımlandı. “Katı kırma, yanma ve hava temizleme” olmak üzere üç bölüme ayrılan bu kamyonların her biri 30 metreküp (veya 40 metreküp) kapasiteye sahiptir ve her gün 5 ton (yaklaşık 11.000 pound) malzeme işleyebilir. Birçok hasta evde [yetkililer tarafından] kilitlendi ve öldükleri an, vücutları bu şekilde işlendi ”dedi.

Chaoyang Şehri Sağlık Komisyonu'ndan Liaoning Sağlık Komisyonu'na 23 Şubat 2020 tarihli, Coronavirüs salgınının ham verilerini imha etmeye ilişkin bir belge

Resmi olarak yayınlanan istatistiklere uymak için ham, gerçek veriler de silindi. Chaoyang Şehir Sağlık Komisyonu tarafından 23 Şubat 2020'de Liaoning Sağlık Komisyonuna verilen bir rapora göre, Chaoyang Ulaşım, Lingyuan Şehir Hükümeti ve Longcheng Bölge Hükümeti de dahil olmak üzere veri tahribatına çeşitli devlet kurumları katıldı. Raporda, "Yetkililer, verilerin yok edilmesinin yanı sıra, verilere tek tek erişimi olan tüm kişileri belirledi ve gizlilik sözleşmeleri imzalamalarını istedi" diye yazdı.

Kamu Öfkesini Yeniden Yönlendirme

Hem iç hem de dış baskı ile karşı karşıya kalan Çin rejimi, kamu öfkesini yönlendirmeye ve suçu ABD'ye kaydırma yoluna başvurdu.

Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Hua Chunying, bir basın toplantısında 3 Şubat'ta yaptığı açıklamada, “ABD hükümeti bize önemli bir yardım sağlamadı, ancak Wuhan'daki konsolosluğundan personeli ilk tahliye eden, ilk olarak elçilik personelinin kısmen geri çekilmesini öneren ve ilk olarak Çinli gezginlere seyahat yasağı uygulayan kişi oldu.” Hua, ABD'nin vatandaşlarını tahliye etmesinin “çok kötü bir örnek” olduğunu söyledi.

Hua'nın söylemediği şey ise, 2 Şubat 2020 itibariyle yabancı firmalar tarafından bağışlanan yaklaşık 1,1 milyar yuan arasında ABD şirketlerinden elde edilen miktarın 280 milyon yuan civarında olduğu ki bu da diğer tüm ulusların zirvesindeydi.

Hua'nın basın toplantısından birkaç gün önce, Kıdemli ABD yetkilileri 28 Ocak'ta Pekin'in salgınla savaşmaya yardımcı olma tekliflerini reddettiğini söyledi. Sağlık ve İnsan Hizmetleri Sekreteri Alex Azar, Pekin'in CDC yetkililerinin 6 Ocak'tan bu yana Çin'i ziyaret etme isteğini reddettiğini söyledi. Buna cevaben, Hua, "3 Ocak'tan bu yana salgın ve kontrolümüz hakkında A.B.D.'ye toplam 30 kez bilgi verdik” dedi.

Ancak bu açıklama ile ilgili olarak, Global Voices haberinde,  “Çin vatandaşları CCTV'nin yayınladığı göğüs hastaları uzmanı Dr. Zhong Nanshan’ın 20 Ocak'taki röportajından sonra salgının farkına vardığında [Çin içinde] bu, çevrimiçi alay konusu oldu” diye yazdı. ÇKP liderleri Çin içindeki bilgileri engellemekle ve sorumluluğu azaltmakla meşgul oldukları için insanları öfkelendirdi diye de ekledi.

3 Şubat'taki basın toplantısında Hua, ABD'nin “aşırı tepki verdiğini” ve eylemlerinin “sadece korku yaratabileceğini ve bunu yayabileceğini” söyledi. CDC raporlarından elde edilen verilere değinerek, 2019'dan 2020'ye kadar ABD griplerinin 10.000'den fazla ölümle 19 milyon enfeksiyona neden olduğunu, Coronavirüs 2 Şubat'tan itibaren 361 ölümle 17.205 enfeksiyona sahip olduğunu söyledi.

Ancak Hua, Çin'in ABD'den daha fazla grip ölümüne sahip olduğundan bahsetmedi, Eylül 2019'da Lancet'te Fudan Üniversitesi'ndeki bilim adamları tarafından yayınlanan ve “Çin'de griple ilişkili aşırı solunum ölüm oranı, 2010–15: popülasyon temelli çalışma” başlıklı bir makaleye göre, “her yıl Çin'de gripten kaynaklanan 88.000'den fazla ölüm gerçekleşmektedir.”

15 yıldır Harvard Üniversitesi'nde bir halk sağlığı araştırmacısı olan Eric Feigl-Ding, Coronavirüs virüsü Covid-19'un önceki salgınlardan çok daha kötü olduğunu söyledi. Enfeksiyon oranının R0 (“R sıfır” olarak telaffuz edilir) 3.8 olduğu bildirildi, bu da bir bulaşıcı kişinin virüsü ortalama 3.8 kişiye ileteceği anlamına geliyor. Karşılaştırma için, 2009 grip salgını (domuz gribi olarak da bilinir ve yüzbinlerce kişinin ölümüne yol açtı) 1.48 R0'a sahipti ve 1918 İspanyol gribi (50-100 milyon ölümden sorumlu) 1.80 R0'a sahipti. 25 Ocak 2020'de Feigl-Ding Twitter üzerinden “Abartmıyorum... Termonükleer pandemik seviyesi kadar kötü...” yorumunu yaptı.

“Her şey Kontrol Altında” Yalanı

Coronavirüs salgını devam ederken, Wuhan'da en az 16 tane Fangchang Hastanesi kuruldu. Kare kabinli hastaneler olarak da bilinen bu geçici, barınak benzeri tesisler, tıbbî uzmanları endişelendiren, yetersiz donanıma sahipti. Ancak medya haberleri, hastaların semptomlarını tedavi etmek için bu tür hastanelere sahip oldukları için hükümete nasıl şükran duyduklarını vurguladı. Hastanelerde aşağıda açıklanan tehlikeler televizyonda gösterilmemiştir.

36 yaşındaki bir adam bir Fangchang Hastanesinden taburcu edildikten beş gün sonra öldü, 6 Mart'ta Gözlemciye “'İyileşen' Coronavirüs hastası öldü” unvanı verildiğini bildirdi. Bu olay Şanghay merkezli haber portalı The Paper tarafından da bildirildi ancak makale daha sonra kaldırıldı.

Hubei Eyaleti CDC'li bir yetkili taburcu edilen Coronavirüs hastalarının %14'ünün hastaneden ayrıldıktan günler sonra testleri tekrar pozitif çıkmıştır ve bazı hastaların taburcu edilmeden önce test edilmediğini söyledi. “... taburcu olmayı bekleyen çok fazla hasta var, bu yüzden tüm bu testleri yapmak için yeterli zaman ve doktor yok, yani bazı hastalar tamamen iyileşmeden taburcu edilebilirler” dedi.

Başbakan Yardımcısı Sun Chunlan, 6 Şubat'ta Wuhan'da dört tip kişiyi tanımlamak için kapıdan kapıya muayene yapılmasını emretti: bunlar, doğrulanmış enfeksiyon vakaları ve yakın temasları, şüpheli enfeksiyon vakaları ve sonuçsuz nedenleri olan ateş vakalarıydı. Bu insanlar karantinaya alınmak üzere götürüldü. İnsanlar evlerini terk etmeyi reddettikleri için genellikle işin içine şiddet dahil oldu.

Zorunlu kapıdan kapıya ziyaret sırasında şiddet vardı

Ateş, Coronavirüs enfeksiyonunun tek belirtisi değildir. Wei Peng'e göre, bu tür kapıdan kapıya muayene enfekte vakaları doğru bir şekilde belirlenemedi. Dahası, bu şekilde kişileri kapı kapı dolaştıkça, hastalığı kolayca evden diğerine yayabileceklerdi.

Sun ve diğer yetkililer 5 Mart'ta Wuhan'da bir yerleşim alanını incelediklerinde, yerel bir sakin, kısa inceleme turu sırasında yetkililerin gösterdiklerinin “sahte” olduğunu söyledi. Yetkililer, ayrıca insanlara yiyecek veriyormuş gibi taklit etmelerini ayarladılar. “Sahte, her şey sahte!” diye bağırdı bir kadın binasından öfkeyle, bir süre sonra başkaları da ona katıldı.

Çinli yetkililer 26 Ocak 2020'de 9 kişilik bir ulusal Coronavirüs görev gücü kurdu. Ancak bu ekipte herhangi bir tıp uzmanı, Ulusal Sağlık Komisyonu uzmanları veya salgın kontrol uzmanları bulunmuyordu. Sadece Merkezi Propaganda Departmanı ve Kamu Güvenliği Bakanlığı personelinden oluşan bu ekibin amacı, salgını önlemek ve tedavi etmek değil, propagandaya odaklanmak, insanları tutuklamak ve bilgileri engellemekti.

Kurbanları Terk Etme

Çin'de ÇKP'nin Coronavirüsle mücadeledeki "başarısından" övgü alan medya raporlarının aksine, Wuhan'daki bir topluluk olan ve bir zamanlar Çin'de bir Ulusal Uygar Topluluk olarak kabul edilen, Baibuting bölgesi terk edildi.

Aralık 2019'da, virüsün insandan insana yayılabileceği zaten biliniyordu. Ancak Baibuting sakinlerinin 18 Ocak 2020'de Wuhan hükümeti tarafından düzenlenen yıllık bir şölene katılması gerekiyordu. Etkinlikte çalışan bir gönüllü, kendisinin ve bazı topluluk personelinin Wuhan'ın kilitli olacağına dair içeriden haber aldığını, ancak onlara şölenin devam etmesi gerektiği söylendiğini söyledi.

40.000'den fazla aile paylaşmak için toplam 14.000 yemek hazırladı. Sosyal medya yayınlarına göre, yemeklerin çoğunda ÇKP'ye övgüde bulunulan mesajlar vardı. Örneğin, bazı keklerin üzerine “Çin'in 70. Yılı Kutlu Olsun” yazılmıştı.

Günler sonra, topluluktaki birçok kişi Coronavirüs enfeksiyonu belirtileri göstermeye başladı. 23 Ocak'ta Wuhan şehri kilitlendi.

Bildirilen Coronavirüs vakalarının sayısını azaltmak için yetkililer şimdi Baibuting'i terk etti. Bir blog sitesi, “Wuhan'daki Baibuting Bahçesinde yaşıyorum. Bunu umutsuzluk içinde yazıyorum. Şu anda, Baibuting Bahçesi insansız bir durumda ve hiç yetkili yok. Birçok kişiye bu virüs bulaşmış. Ancak Wuhan'daki liderler, her şebeke için günde sadece bir test kiti verdi ve bu yaklaşık 4.000 aile içeriyor” gönderisi kısa sürede silindi.

Başka bir internet kullanıcısı Chen Jue, “Bu ÇKP'ye olan inancımız için ödediğimiz bedel” dedi.

Olanları Dış Kaynaklara Sızdıranların Yok Oluşu

Çin'de salgın kötüleştikçe, rejimin bilgi sansürü de yeni bir seviyeye ulaştı.

The Guardian'ı 4 Mart'ta “Çin sosyal medyasının Coronavirüs üzerine 'resmi olarak onaylanmış gerçekleri' sansürleme” başlıklı bir makalesinde, “Doktorlar yeni virüs hakkında uyarmaya çalıştıkça,‘ Wuhan deniz ürünleri pazarı ”ve‘ SARS varyasyonu ’dahil yüzlerce anahtar kelime ve anahtar kelime kombinasyonu sansürlendi,” diye yayınladı.

Bilimsel makaleler bile engellendi. Stanford'da bir profesör olan Zhou Xueguang, Çin'de yukarıdan aşağıya karar vermeyi “Çin'de Kurumsal Yönetim Mantığı: Örgütsel Bir Yaklaşım.” “Bu sadece yeni bir virüs salgını değil; aynı zamanda Çin’in yönetişim yapılarının çöküşünün bir tezahürü ve “kriz sistemdeki çatlakları açığa çıkardı.” Bu makale Çince'ye çevrildi ve çevrimiçi olarak yaygın bir şekilde yayınlandı, ancak yarım gün içinde internette engellendi.

Eski CCTV güven kaynağı, 25 yaşındaki Li Zehua, YouTube üzerinden Coronavirüs salgını hakkında haber yapmak için Wuhan'a gitti. Mağazaları, hastaneleri, krematoryumları ve viroloji araştırma laboratuvarlarını ziyaret ederek Coronavirüs hastaları ve Wuhan sakinlerinin günlük hayatı hakkında bilgi aradı.

25 yaşındaki eski CCTV çapası Li Zehua, polis tarafından Coronavirüs hakkında rapor verdiği için peşine düşüldü ve kayboldu.

Bununla birlikte, 26 Şubat'ta Li, Wuhan'daki biyogüvenlik seviye-4 (BSL-4) laboratuvarını ziyaret ettikten sonra gizli polis tarafından takip edildiğini anladı. Bu ajanlar daha sonra onu evine kadar takip ettiler. Tutuklanmasından önce, izleyicilere son bir video canlı yayınladı ve gençlerin ayağa kalkmasını ve gerçeği konuşmasını istedi. Canlı akış, popüler bir Çin mikroblog sitesi olan Weibo'da yayınlandı, ancak daha sonra silindi. Li o zamandan beri kayıp.

Hong Kong Baptist Üniversitesi'nde kıdemli öğretim görevlisi Bruce Lui, “Etki yıkıcı ve mesaj açık: Çizgiyi geçerseniz hem işinizden olacak hem de harap olacaksınız” dedi. “Hiç kimse bu riski göze alamaz.”

ÇKP Halkını Harcayarak Kendini Yüceltiyor

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres 24 Şubat'ta Çin halkının, virüsün daha fazla yayılmasını önlemek için normal yaşamlarının birçok yönünü feda ettikleri için tüm insanlık adına çaba harcadıklarını söyledi.

Salgın gerçekten Çin halkı için bir felaketti. Ancak, salgın bittiğinde ve toz çöktüğünde ÇKP, Çinli insanların köklerini kaybettiği bu salgın üzerinde kesinlikle avantaj sağlamaya çalışacak. Nitekim ÇKP, salgına karşı savaşı “kazandığı” için kendini övüyor. Propaganda Departmanı ve Danıştay Danışma Ofisi son zamanlarda yeni bir kitap yayınladı, Salgına Karşı Bir Savaş: "2020'de Çin Covid-19 ile Mücadele Ediyor. Kitabın İngilizce, Fransızca, İspanyolca, Rusça ve Arapça dillerinde çevrilmiş sürümleri yakın gelecekte sunulacaktır."

ÇKP'nin kendilerini övme çalışmaları ÇKP'nin kuruluşundan bu yana devam etmektedir. Propaganda makinesi ÇKP'yi övmek için hacmini arttırırken, birçok trajedi ortaya çıkıyor.

Hubei Eyaleti, Shiyan'da, gönüllü olarak ateş ölçen bir kişi 6 yaşındaki bir çocuğun onun için kapıyı açtığı bir evin önünde durdu. Çocuk evde büyükbabasıyla beraber yaşadığını söyledi. Yaşlı adamla konuşmak istedi, ancak küçük çocuk, büyükbabasının birkaç gün önce öldüğünü ve büyükbabasının ona dışarıda virüs olduğunu söylediğinden dışarı çıkmadığını söyledi.

Gönüllü, yaşlı adamın cesedini banyoda buldu. Küçük çocuk cesedini battaniye ile sarmıştı. Son birkaç gündür kraker yiyordu. Gönüllü o gün ortaya çıkmamış olsaydı, küçük çocuk tıpkı büyükbabası gibi ölmüş olabilirdi.

Çince Versiyonu İçin Tıklayınız